Wat betekenen partijprogramma's voor mij?
De verkiezingen komen er aan, het moment waarop je van alle partijen te horen krijgt hoe het in de gemeente veel beter zou kunnen gaan. Alle partijen verspreiden zo veel mogelijk hun verkiezingsprogramma’s waarin hun ideeën voor de gemeente staan. In dit artikel geven we je graag mee waarom het interessant is om de verschillende verkiezingsprogramma’s door te nemen en wat je met de verzamelde info kan doen.
Wat zijn verkiezingsprogramma's?
In aanloop naar de verkiezingen lanceren politieke partijen hun verkiezingsprogramma’s om aan de kiezers te laten weten welke thema’s zij belangrijk vinden voor de gemeente en wat hun standpunt daarover is. Die verkiezingsprogramma’s worden gebruikt om kiezers te overtuigen om bij de verkiezingen op de partij te stemmen. Zo’n programma moet dus in voldoende overtuigende taal geschreven zijn en er worden duidelijke standpunten ingenomen, dikwijls met straffe taal.
Partijen verspreiden hun verkiezingsprogramma op verschillende manieren. Dat kan met affiches met slogans, reclameboodschappen, visuals op social media… Maar meestal ook nog via folders en flyers waarop de belangrijkste punten worden toegelicht. Het hele verkiezingsprogramma is normaal gezien te vinden op de website van de (lokale) partij. Wil je in detail te weten komen wat de visie en plannen van een partij zijn dan ga je best op zoek naar het neergeschreven verkiezingsprogramma.
De meeste partijen zullen tegen juni 2024 hun verkiezingsprogramma’s voor de lokale verkiezingen af hebben en verspreiden. Het moment dus voor jou als lokale jeugdambtenaar om ze te verzamelen zodat je ze in de zomermaanden kan doornemen. Omdat lokale partijen de programma’s maken met de bedoeling dat mensen ze doornemen zou je ze redelijk eenvoudig te pakken moeten krijgen.
Hoe ga ik aan de slag met de info uit de verkiezingsprogramma's?
Voor de verkiezingen
Om te starten lees je ze natuurlijk een keertje door en pik je er die zaken uit die impact hebben op de leefwereld van kinderen en jongeren. Je kan eventueel een tabelletje maken om je analyse van de verschillende programma’s naast elkaar te leggen en zo verschillen en gelijkenissen te vinden.
Maakte je met je dienst een memorandum? Leg dat dan eens naast de verkiezingsprogramma’s om te kijken wat er werd opgepikt en wat niet. En of het op de goede manier werd vertaald in de programma’s. Minstens even interessant is wat er net niet werd opgepikt. Al is het maar om zelf eens na te gaan waarom niet.
In verkiezingsprogramma’s staan dikwijls al concretere voorstellen of plannen die de partijen naar voor schuiven. Check eens of die voorstellen realistisch zijn. Zijn ze betaalbaar? Is er voldoende tijd en personeelstijd om zoiets waar te maken? Bij beleidsvoorstellen op federaal niveau wil het Federaal Planbureau voor 8 thema’s de beleidsvoorstellen van de verschillende partijen naast elkaar leggen en ze beoordelen op onder andere hun kostprijs. Op lokaal niveau is dat niet het geval.
Check zeker eens bij je jeugdraad of ze de verschillende partijprogramma’s ook hebben gelezen. Doet je jeugdraad mee aan Debattle? Dan kan je hen een vergelijkingsschema aanreiken dat ze kunnen gebruiken in aanloop naar de lokale debatten. Uit de vergelijking van partijprogramma’s kunnen ze prikkelende vragen halen om debat uit te lokken. En ze kunnen zeker ook vragen aan partijen waarom ze iets niet in hun verkiezingsprogramma hebben gezet.
Na de verkiezingen
Neem zelf de verkiezingsprogramma’s van de partijen die gaan besturen er eens bij. Maak voor jezelf een prioriteitenlijstje van wat jij de belangrijkste acties vindt.
Na de verkiezingen gaan de partijen die samen besturen aan het werk om een bestuursakkoord te maken. Op het schrijven van dat akkoord heb je weinig invloed. De beloften in hun verkiezingsprogramma’s vormen de basis maar ze zullen op zoek moeten naar een compromis tussen de verschillende partijen.
Terwijl ze daar mee bezig zijn kan je altijd eens het vorige bestuursakkoord opsnorren, kijken hoe dat er uit zag en hoe dat vertaald werd in een meerjarenplan. Zo ben je al voorbereid op de volgende stap.
Wanneer het nieuwe bestuursakkoord er is check je welke punten het bestuursakkoord hebben gehaald en wat niet.
- Probeer je (nieuwe) schepen zo veel mogelijk info aan te reiken over de acties die in het bestuursakkoord staan. Wat is haalbaar? Hoeveel tijd en budget is er nodig om kwalitatief werk te maken van de vooropgestelde doelen?
- Check wat het bestuursakkoord niet heeft gehaald (of wat jullie als jeugddienst zelf belangrijk vinden) en kijk of je het toch nog (deels) zou kunnen aanhaken bij andere acties. Dat kan je gebruiken om je schepen te voeden met informatie en wanneer je input moet geven voor het meerjarenplan dat als volgende geschreven gaat worden.